Ontwerptafel Powerport regio Moerdijk

Om de klimaatdoelen van Nederland te halen, is een uitbreiding van het elektriciteitsnet nodig en zijn andere investeringen in het energiesysteem noodzakelijk, zoals bijvoorbeeld investeringen in het warmtenet dat is aangesloten op de Amercentrale. De powerportregio, gelegen in de gemeenten Geertruidenberg, Drimmelen en Moerdijk, is een belangrijke landelijke en regionale regio als het gaat om de vestiging van energie en energie-infrastructuur. Omdat deze regio veel op zich af ziet komen, is in samenwerking met de provincie Noord-Brabant en het Rijk gestart met de Ontwerptafel met de volgende deelnemers: ministeries VRO, KGG en IenW, de provincie Noord-Brabant, waterschap Brabantse Delta en de gemeenten Drimmelen, Geertruidenberg en Moerdijk. 

Meer informatie (video)

(17 april 2025)

 

De ‘Powerport regio Moerdijk’ – gelegen in de gemeenten Moerdijk, Drimmelen en Geertruidenberg – vervult een belangrijke rol in het energiesysteem van de toekomst.  Het Rijk wil veel nieuwe  energie-infrastructuur ontwikkelen in deze regio. Ook willen we in Nederland de industrie verduurzamen. Dit alles kost veel ruimte, juist in een gebied waar de ruimte beperkt is, de leefbaarheid onder druk staat en de milieudruk al hoog is. Dit vraagt om een goede afweging van alle belangen. 

Verduurzaming

De Powerport regio is in beeld voor deze ontwikkelingen vanwege haar gunstige ligging en de aanwezigheid van cruciale infrastructuur in deze regio. Wij als gemeente Geertruidenberg onderkennen het belang van de verduurzaming en dat het elektriciteitsnet aangepast moet worden. Daarnaast willen we dat de gehele Powerportregio een veilige en aantrekkelijke plek blijft om te wonen, werken en recreëren.

Ontwerptafel

Mede op initiatief van de gemeente Moerdijk hebben het Rijk, de provincie en de gemeenten in 2023 daarom afgesproken om alles wat hier speelt in samenhang af te wegen. Dus de totale vraag naar ruimte in relatie tot energie, economie, mobiliteit, landschap en leefomgeving. Dat gebeurt aan de ‘ontwerptafel Powerport Moerdijk’ met de volgende deelnemers: ministeries VRO, KGG en IenW, de provincie Noord-Brabant, waterschap Brabantse Delta en de gemeenten Drimmelen, Geertruidenberg en Moerdijk. De ontwerptafel adviseert de lopende projecten: wat past wel of niet in de Powerport regio en onder welke voorwaarden? Op een later moment in het proces nodigen we u uit om mee te denken.

Technische verkenningen afgerond

In de afgelopen periode heeft de Ontwerptafel diverse technische verkenningen laten uitvoeren. Deze zijn nu  afgerond. 

Meer informatie

 

(10 januari 2025)

 

Een zware kabinetsdelegatie heeft vandaag de regio Moerdijk bezocht. Doel van het bezoek was om het gebied met eigen ogen te zien, omdat het Rijk plek zoekt voor een aantal grote energie-gerelateerde projecten en voor de verduurzaming van de industrie. Dit alles kost meer ruimte dan er is. De bewindspersonen zijn bijgepraat over de mogelijkheden en uitdagingen in Powerport regio Moerdijk (in de gemeenten Moerdijk, Geertruidenberg en Drimmelen). Tijdens het werkbezoek hebben inwoners van dorp Moerdijk hun leefbaarheidsvisie aangeboden aan de Ministers Mona Keijzer, Sophie Hermans en Barry Madlener en staatssecretaris Chris Jansen.

Rondrit

Tijdens een rondrit door het gebied is aandacht geweest voor hoe de leefbaarheid en brede welvaart in het gebied Moerdijk-Drimmelen-Geertruidenberg zich verhouden tot nationale, regionale en lokale opgaven. De kabinetsdelegatie kreeg toelichting van onder meer gedeputeerden Dirken en Maes,  wethouders Dingemans (Moerdijk), Simons (Drimmelen) en Mertens (Geertruidenberg) en loco-dijkgraaf Govers-Gabriëls (waterschap Brabantse Delta). Alle overheden erkennen dat er een substantiële ruimtevraag is in het gebied. De Brabantse overheden willen de ruimtevraag niet maximaal faciliteren, maar pleiten voor het behoud van leefbaarheid.

Opgaven

Het werkbezoek is de start van het proces om te komen tot afspraken over wat wel en niet in het gebied past. In juni 2025 moet hier duidelijkheid over zijn. Qua energieprojecten gaat het over een extra 380 kV-station voor de energiebehoefte, diverse installaties om de elektriciteit van windparken op zee te koppelen aan het landelijke energienetwerk. Ook is er behoefte aan een fabriek om met duurzame energie waterstof te produceren, ruimte voor Delta Rhine Corridor en de fabricage en opslag van batterijen. Daarnaast vraagt een circulaire economie ook ruimte voor het hergebruik van grondstoffen. 

Tijdens het werkbezoek hebben inwoners van het dorp Moerdijk gesproken met de bewindspersonen. Ook hebben zij hun leefbaarheidsvisie aan hen aangeboden. Hierin maken zij duidelijk wat de inwoners van Moerdijk allemaal al meegemaakt hebben en doen ze de oproep om duidelijkheid te geven over toekomst van het dorp en perspectief voor de inwoners.

Impact in Geertruidenberg

Tijdens het bezoek heeft wethouder Mertens van gemeente Geertruidenberg aandacht gevraagd voor de aandachtspunten en de opgaven in Geertruidenberg. Hierbij heeft hij aangegeven dat de leefbaarheid in de kern onder druk staat en dat de impact van de projecten direct voelbaar is in Geertruidenberg. Er is geen makkelijke oplossing: herstructurering en een integrale aanpak is nodig om de complexiteit van de opgave op te kunnen vangen. 

Benoeming procesregisseur

De samenwerkende overheden hebben Christophe van der Maat benoemd als procesregisseur voor Powerport regio Moerdijk. Van der Maat is staatssecretaris van Defensie geweest en gedeputeerde in Noord-Brabant. Zijn rol is om de bestuurlijke afstemming tussen de betrokken partijen te ondersteunen. 

 

(4 juni 2025)

Dinsdag 3 juni is bekend gemaakt dat het Kabinet is gevallen. Dit heeft gevolgen voor het besluitvormingsproces rondom de ontwikkelingen in de Powerportregio Moerdijk. Het Bestuurlijk overleg Leefomgeving dat voor 4 juni gepland stond, is door de ontwikkelingen in Den Haag komen te vervallen. Op dit moment wordt gezocht naar een nieuwe datum. Het streven is om dit binnen een zo kort mogelijke termijn in te plannen.

De bestuurders van de ministeries VRO, KGG en I&W, provincie Noord-Brabant, waterschap Brabantse Delta, gemeenten Drimmelen, Geertruidenberg en Moerdijk vormen de ‘Ontwerptafel’ die in 2023 in het leven is geroepen om alle belangen die spelen in de Powerportregio Moerdijk in samenhang af te wegen. Dus daarmee ook de totale vraag naar ruimte in relatie tot energie, landbouw, economie, mobiliteit, landschap en leefomgeving. Afspraken die deze bestuurders maken worden formeel vastgesteld op het Bestuurlijk Overleg Leefomgeving of het Bestuurlijke Overleg MIRT.

Zodra er meer duidelijk is over de nieuwe datum voor het Bestuurlijk Overleg Leefomgeving zullen wij daarover communiceren.

(12 juni 2025)

Aanzienlijke ruimtevraag in Powerport regio Moerdijk

Aanzienlijke ruimtevraag in Powerport regio Moerdijk 

In de Powerport regio Moerdijk (gemeenten Geertruidenberg, Drimmelen en Moerdijk) moet ongeveer 700 hectare ruimte worden gevonden voor de energietransitie en groei van bedrijvigheid. Dat hebben Rijk en regio besloten. Deze ruimte is nodig voor de aanleg van nieuwe energie-infrastructuur, kabeltracés door landbouwgebied, de groei en verduurzaming van haven en industrie in Moerdijk en uitbreiding in het Amergebied in Geertruidenberg. De ontwikkelingen zetten de leefbaarheid onder druk en brengen veel onzekerheid voor inwoners en ondernemers met zich mee. Een rechtvaardige en menselijke aanpak is nodig. Na de zomer gaan Rijk en regio aan de slag met een langjarige gezamenlijke aanpak. Inwoners, het havenbedrijf, industrie en de agrarische sector krijgen een rol in het participatieproces. De Tweede Kamer is vandaag per brief geïnformeerd.

Op 24 juni organiseert gemeente Moerdijk een informatiebijeenkomst voor haar inwoners, waar ruimte is voor het stellen van vragen en waar de aanpak verder wordt toegelicht. De datum voor de informatiebijeenkomst in de gemeente Geertruidenberg wordt nog gecommuniceerd.

Nationaal energiesysteem van de toekomst

De Powerport regio Moerdijk is nu al een belangrijk knooppunt in Nederland voor energie en energie-intensieve industrie. De regio levert een grote bijdrage aan de nationale en regionale economie, werkgelegenheid en is bovendien een belangrijke schakel in het nationale energiesysteem.
Het Rijk wil in de Powerport regio veel nieuwe projecten realiseren. Dat is nodig om woningen en bedrijven van stroom te kunnen blijven voorzien. Het gaat bijvoorbeeld om hoogspanningsstations, converterstations en kabels en leidingen. Daarnaast is het gezien de huidige geopolitieke spanningen belangrijk om de afhankelijkheid van het buitenland te verminderen. Daarom gaan we investeren in nationale en regionale concurrentiekracht en in een toekomstbestendige en duurzame industrie. Ook dit vraagt ruimte.

De Powerport regio Moerdijk is een logische plek voor deze opgave omdat er al veel infrastructuur en bedrijvigheid aanwezig is. Met het nieuw te bouwen 380kV hoogspanningsstation in Moerdijk en de bijbehorende hoogspanningsverbindingen is het een van de belangrijkste knooppunten van de Nederlandse elektriciteitsvoorziening. Ook ligt hier het meest landinwaarts gelegen zeehaven-industriecomplex van Nederland, direct verbonden met spoor, snelwegen en pijpleidingen. Daarnaast huisvest de regio belangrijke spelers uit de Nederlandse energie-intensieve industrie en ligt ook de Amercentrale in dit gebied. Die is essentieel voor de energietransitie en vervult een sleutelpositie voor de warmtevoorziening in de regio. De gemeente Drimmelen waar veel kabels, leidingen en tracés doorheen lopen, vormt een belangrijke schakel tussen Moerdijk en het Amergebied.

Ontwerptafel: integrale afweging alle belangen

De energieopgaven en de investeringen in de industrie vragen veel ruimte in een gebied met waardevolle landbouwgrond en reeds bestaande druk op de leefbaarheid. Dit vraagt om een goede afweging van alle belangen in de regio. In 2023 is daarom afgesproken om alles wat in het gebied speelt in samenhang af te wegen, dus de totale vraag naar ruimte in relatie tot energie, landbouw, economie, mobiliteit, landschap en leefomgeving. Deze afweging gebeurt aan de ‘ontwerptafel Powerport regio Moerdijk’ met de volgende deelnemers: ministeries Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, Klimaat en Groene Groei en Infrastructuur en Waterstaat, provincie Noord-Brabant, waterschap Brabantse Delta, gemeenten Drimmelen, Geertruidenberg en Moerdijk.

Uitkomsten technische analyse: er ligt een substantiële ruimtevraag

In opdracht van Rijk, provincie en gemeenten heeft de ontwerptafel afgelopen periode onderzocht welke ruimtevraag er ligt in de Powerport regio en of deze moet landen in de regio of ook elders in het land gerealiseerd kan worden.
De conclusie na uitgebreide technische analyse is dat dit gebied een logische keuze is om ambities waar te maken. In de brede regio zijn geen andere plekken met vergelijkbare kwaliteiten die voor energie- en economieprojecten noodzakelijk zijn. Landelijk hebben de andere zeehavenclusters deze kwaliteiten wel maar die hebben vergelijkbare opgaven en zitten met vergelijkbaar ruimtegebrek.

Zoekgebieden sluiten aan op Amergebied en haven- en industriecluster Moerdijk

Naast maximale inzet op inbreiding en herstructurering van de bestaande industriegebieden Amergebied en Moerdijk is uitbreiding onafwendbaar. In Geertruidenberg is het zoekgebied vanuit Amercentrale in west/zuidwestelijke richting de Amertak. Voor het haven- en industriecluster Moerdijk loopt het zoekgebied in oost/zuidoostelijke richting. De exacte afbakening van het zoekgebied in Moerdijk wordt op een later moment bepaald na raadpleging van de omgeving.
Om te zorgen dat er toekomstbestendige keuzes worden gemaakt, wordt de planning van de lopende energie-infrastructuurprojecten optimaal afgestemd op het traject van de ontwerptafel.

Inzetten op leefbaarheid en brede welvaart

Bestuurders van Rijk, provincie en gemeenten beseffen dat deze uitkomst een grote impact op inwoners en agrariërs heeft. Daarom is afgesproken dat uitbreiding alleen kan als de brede welvaart en leefbaarheid gelijktijdig, geloofwaardig en structureel versterkt worden. Er is een rechtvaardige en menselijke aanpak nodig.
Omdat het belangrijk is om tijdens het traject toekomstperspectief te blijven bieden aan inwoners, wordt tot en met de vaststelling van het gezamenlijke programma de indexering op de reeds bestaande Moerdijkregeling weer ingevoerd. De aangepaste regeling gaat uiterlijk 1 december 2025 in en geldt met terugwerkende kracht vanaf 11 juni.

Samenwerken aan een breed gedragen Rijk-regio programma

Nu er duidelijkheid is over de omvang van de opgave gaan Rijk en regio het komende jaar werken aan een gezamenlijk programma waarin zowel de opgaven op het gebied van energie en economie als brede welvaart en leefbaarheid een plek krijgen. Binnen dit traject komt er ruimte voor inwoners, agrariërs en overige stakeholders om mee te denken. De eerste stap na de zomer is om de direct belanghebbenden te betrekken in de aanpak en in gesprek te gaan over de randvoorwaarden. In Geertruidenberg doen we dit gekoppeld aan het lopende participatietraject van TenneT over de inpassing van het converterstation Nederwiek.

Informatiebijeenkomsten

Op 24 juni organiseert gemeente Moerdijk een informatiebijeenkomst voor haar inwoners, waar ruimte is voor het stellen van vragen en waar de gezamenlijke integrale aanpak voor de Powerportregio Moerdijk verder wordt toegelicht. De datum voor de informatiebijeenkomst in de gemeente Geertruidenberg wordt nog gecommuniceerd. Er is op dit moment geen aanleiding om een aparte bijeenkomst in de gemeente Drimmelen te plannen. Belanghebbenden zijn uiteraard van harte welkom om aan te sluiten bij de bijeenkomst in Moerdijk en/of in Geertruidenberg.

 

Meer informatie

 

Kijk hier voor de veel gestelde vragen over project Powerport regio Moerdijk.

(27 juni 2025)

Twee belangrijke uitkomsten voor Geertruidenberg na Bestuurlijk Overleg Leefomgeving 

Op 11 juni was er een Bestuurlijk Overleg Leefomgeving (BOL) van het project Powerport regio Moerdijk met de partijen waarmee de gemeente Geertruidenberg samenwerkt. Dit zijn het Rijk, provincie Noord-Brabant, gemeente Drimmelen, gemeente Moerdijk en waterschap Brabantse Delta.  Daar is gesproken over het vervolg van het project. Er zijn afspraken gemaakt over hoe we samen verdergaan. De gemeenteraad van Geertruidenberg heeft in april besloten dat Geertruidenberg hieraan wil meewerken, maar onder duidelijke voorwaarden. Deze voorwaarden noemen we de Bergse Voorwaarden. Voor gemeente Geertruidenberg zijn er twee belangrijke uitkomsten uit het bestuurlijk overleg gekomen.

Uitkomsten Geertruidenberg

  1. Zoekgebied ten zuidwesten van de Amercentrale, tussen de centrale en de Amertak 

De conclusie is dat niet alles past ‘binnen de hekken’ (bestaande bedrijventerreinen) en ook dat het lastig is om in de regio voldoende ruimte te vinden op vergelijkbare locaties. Dit houdt in dat ‘buiten de hekken’ (dus buiten de bestaande bedrijventerreinen) gezocht moet gaan worden. Daarom wordt nu gekeken naar een gebied ten zuidwesten van de Amercentrale, tussen de centrale en de Amertak. Geertruidenberg wil bijdragen aan de energievoorziening in Nederland, maar alleen als er tegelijkertijd ook wordt geïnvesteerd in de leefbaarheid van onze gemeente.

  1. Integrale visie (totaal plan) voor het Amergebied

De gemeente Geertruidenberg maakt een integrale visie (totaal plan) voor het Amergebied. Dit gebeurt samen met inwoners en andere betrokkenen. Na de zomer start dit participatieproces. Inwoners krijgen hier binnenkort meer informatie over.

Informatiebijeenkomst na de zomer

Na de zomer komt er nog een informatiebijeenkomst. Deze gaat over hoe inwoners de leefbaarheidsgelden van het rijk onder 28 projecten het liefst verdeeld zien worden. Deze bijeenkomst wil de gemeente graag combineren met een traject waarin inwoners kunnen meedenken over de integrale visie voor het Amergebied. Dit participatietraject begint na de zomer.