Algemeen

Meer informatie landelijk energiebeleid:

Via deze link kunt u zich aanmelden voor de nieuwsbrief Powerport Geertruidenberg en de energieprojecten.

1. Wat is een converterstation en waar is het voor nodig?

Het converterstation voor Nederwiek 3, een groot windpark op de Noordzee, is nodig om de opgewekte stroom aan land te brengen. De stroom komt eerst als gelijkstroom (DC) binnen. In het station wordt deze omgezet naar wisselstroom van 380 kV en daarna aangesloten op het bestaande hoogspanningsnet in Geertruidenberg. Zonder zo’n station kan de duurzame stroom van het windpark niet naar huishoudens en bedrijven worden vervoerd. Het (2GW) windpark Nederwiek 3 produceert een hoeveelheid elektriciteit die je kunt vergelijken met het jaarlijks verbruik van 2 miljoen huishoudens.

 

2. Wie heeft bepaald waar het converterstation moet komen en waarom daar?

Op 30 januari 2025 maakte minister Hermans van Klimaat en Groene Groei bekend dat het converterstation van project Nederwiek 3 definitief aan de Standhazensedijk in Geertruidenberg komt. Het Rijk heeft dus gekozen voor Geertruidenberg als locatie voor het converterstation, en wel om deze redenen:

  • Het terrein rondom de Amercentrale is niet (tijdig) beschikbaar.
  • Plaatsing op het terrein van de Amercentrale of aan de Heulweg zorgt voor meer geluidsoverlast voor omwonenden.  
  • Aan de Heulweg ligt een kritische waterbergingsopgave. Ook is dit gebied aangewezen als toekomstig gemeentelijk bedrijventerrein.  
  • Plaatsing bij de Hillen zorgt voor grotere impact op de natuur.
  • Plaatsing bij Amertak-West zorgt voor een grotere impact op het landschap.

 

3. Zijn er alternatieve locaties onderzocht?

Er zijn verschillende mogelijkheden onderzocht voor de aanleg van kabelroutes en converterstations. Dit gebeurde vanaf eind 2023, toen de plannen officieel zijn vastgelegd. De effecten van deze opties zijn beoordeeld in een milieueffectrapport (MER) en een bredere analyse (IEA), waarin ook gekeken is naar techniek, kosten en gevolgen voor de omgeving.

 

Op basis van deze onderzoeken, adviezen van provincies en gemeenten, reacties uit de omgeving én een onafhankelijke beoordeling, heeft de minister in januari 2025 een voorkeurslocatie gekozen. Meer informatie hierover staat op de website van RVO.  

 

4. Wat wordt er gedaan om de leefbaarheid in de omgeving te versterken en overlast te voorkomen van de toekomstige ontwikkelingen in het Amergebied? 

In de Powerport regio Moerdijk is de komende jaren veel extra ruimte (ca. 700 hectare) nodig voor nieuwe energieprojecten en de groei van bedrijven. Dat betekent ook veranderingen in het Amergebied in Geertruidenberg. Zulke plannen hebben invloed op de omgeving: ze kunnen zorgen voor druk op de leefbaarheid en onzekerheid bij inwoners en agrariërs. Daarom is afgesproken dat uitbreiding alleen mogelijk is als ook de kwaliteit van wonen en leven merkbaar verbetert.

 

De gemeente Geertruidenberg krijgt hiervoor in het eerste deel van de eerste tranche 11,7 miljoen euro bruto van het ministerie van Klimaat en Groene Groei. Dit geld is bestemd voor de aanlandlocatie en gebieden aangrenzend aan de aanlandlocatie, omdat die dicht bij nieuwe energievoorzieningen ligt, zoals het geplande converterstation van TenneT.

Maar hoe besteden we dit bedrag het beste? Wat maakt de kern volgens inwoners prettig en leefbaar? Via de methode Participatieve Waarde Evaluatie (PWE) hebben bewoners hierover meegedacht en aangeven wat zij het belangrijkst vinden. Er is niet voor alle projecten geld, dus de prioritering van de bewoners is van belang om te kijken waar zij het geld aan zouden willen besteden.  Zo beslissen we samen waar het geld het meeste verschil kan maken. 


5. Hoe ziet het participatieproces rondom de leefbaarheidsgelden eruit?

De gemeenteraad heeft op 8 mei 2025 ingestemd met het participatieproces voor de verdeling van de €11,7 miljoen aan Rijks leefbaarheidsgelden. Dit bedrag is bedoeld voor gebiedsinvesteringen die de leefbaarheid in de gemeente bevorderen.  

Om tot een geprioriteerde projectlijst te komen, is een Participatieve Waarde Evaluatie (PWE) uitgevoerd. Daarbij zijn 28 projecten – ingebracht door raad en lokale stakeholdertafel – voorgelegd aan de inwoners van de kern Geertruidenberg. Hierbij horen niet de vijf niet-onderhandelbare projecten. De uitkomsten van dit traject worden in september 2025 door de gemeenteraad vastgesteld. Daarna wordt het totale pakket ingediend bij het Rijk, zodat wij de middelen kunnen innen. Dit moet uiterlijk in het eerste kwartaal van 2026 gebeuren.  

 

6. Wat is de status van de leefbaarheidsprojecten (en -gelden)?

In het eerste kwartaal van 2026 moet het totale pakket aan projecten (zie vraag hiervoor) ingediend worden bij het Rijk, zodat wij de middelen kunnen innen. Het gaat bij deze indiening om projecten op hoofdlijnen. Na financiële toezegging per project door het Rijk, starten we ook per project een participatietraject met inwoners om samen te bepalen hoe het project concreet vorm krijgt.

De projecten moeten, zodra de middelen zijn toegekend, zo snel mogelijk van start gaan. Er is afgesproken dat ze uiterlijk in 2032 gerealiseerd moeten zijn.  

 

7. De raad heeft 5 projecten als niet-onderhandelbaar aangemerkt. Wat betekent dat? En wat is daar de status van?  

De gemeenteraad van Geertruidenberg heeft de vijf projecten als ‘niet onderhandelbaar’ aangemerkt. Het zijn de volgende 5 projecten:  

  1. Amerweg-Kanaalweg Oost  
  2. Natuurpark Slikpolder  
  3. Natuurbuffer Amergebied  
  4. Groene zones in en rondom kern Geertruidenberg en Donge-oevers  
  5. Isolatie woningen (inclusief juridische ondersteuning)

Deze vijf projecten zijn bedoeld ter compensatie in gebieden waar grote ruimtelijke ontwikkelingen plaatsvinden, door overlast te beperken, natuur te versterken en bewoners te ondersteunen.

Op 10 april 2025 heeft de gemeenteraad van Geertruidenberg besloten dat de vijf niet-onderhandelbare projecten niet uit de leefbaarheidsgelden worden gefinancierd. Deze vijf projecten worden conform het raadsbesluit meegenomen in onderhandelingen met initiatiefnemers zoals onder andere TenneT en RWE.

Als blijkt dat deze partijen niet (volledig) bijdragen aan de financiering, zal de gemeente op zoek gaan naar alternatieve financieringsmogelijkheden. Omdat deze projecten buiten het traject voor de leefbaarheidsgelden vallen, zijn we hiervoor ook niet afhankelijk van het eerste kwartaal van 2026 deadline die wel voor de andere projecten geldt (zie vraag 5).    

 

 

 

 

Voor meer informatie en/of vragen kunt een mail sturen aan powerport@geertruidenberg.nl